Και άλλο ένα εντυπωσιακό βίντεο από την Ισλανδία. Η Ισλανδία είναι μία νεαρή γεωλογικά περιοχή, η οποία βρίσκεται πάνω στη μεσοωκεάνεια ράχη του Ατλαντικού. Η θέση αυτή σημαίνει έντονη γεωλογική δραστηριότητα και μεγάλο αριθμό ηφαιστείων, όπως τα Χέκλα (Hekla), Ελντγκιάου (Eldgjá), Χερδουμπρέιδ (Herðubreið) και Έλντφετλ (Eldfell). Το νησί είναι ένα από τα δύο μέρη παγκόσμια, στα οποία η μεσοωκεάνια ράχη ανέρχεται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, παρέχοντας τη δυνατότητα άμεσης έρευνας των σχηματισμών της.
Στην Ισλανδία υπάρχει επίσης πληθώρα από γκέιζερ (θερμοπίδακες, ισλ. Γκεϊσίρ, Geysir), με πιο γνωστά το Γκέιζερ (από το οποίο προέρχεται η διεθνής ονομασία του θερμοπίδακα) και το Στρόκουρ (Strokkur). Μετά από μία περίοδο αδράνειας, το Γκέιζερ επανήλθε ενεργά μετά από τους σεισμούς του 2000. Με το δυναμικό της γεωθερμίας να υφίσταται έντονη εκμετάλλευση, αλλά και επειδή πολλοίποταμοί και καταρράκτες είναι κατάλληλοι για υδροηλεκτρικά έργα, οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν πρόσβαση σε θερμό νερό και θέρμανση από φυσικές πηγές.
Όπως προκύπτει από τα ηφαίστεια, τις θερμές πηγές και από μετρήσεις σε γεωτρήσεις, το εσωτερικό της γης βρίσκεται σε υψηλή θερμοκρασία, η οποία υπερβαίνει τους 5000 °C στον πυρήνα. Η θερμότητα αυτή που περιέχεται στο εσωτερικό της γης αποτελεί την γεωθερμική ενέργεια και είναι τόσο μεγάλη, ώστε μπορεί να θεωρηθεί πρακτικά ανεξάντλητη μορφή ενέργειας για τα ανθρώπινα μέτρα.
Όσο προχωράμε βαθύτερα από την επιφάνεια της γης προς τον πυρήνα, παρατηρούμε αύξηση της θερμοκρασίας με το βάθος η οποία ονομάζεται γεωθερμική βαθμίδα. Κοντά στην επιφάνεια της γης η γεωθερμική βαθμίδα έχει μέση τιμή περίπου 30 °C/ k m. Σε μερικές περιοχές, είτε λόγω ηφαιστειότητας σε πρόσφατη γεωλογική περίοδο, είτε λόγω ανόδου ζεστού νερού από μεγάλα βάθη μέσω ρηγμάτων, η γεωθερμική βαθμίδα είναι σημαντικά μεγαλύτερη από τη μέση γήινη, με αποτέλεσμα σε μικρό σχετικά βάθος να απαντώνται υδροφόροι ορίζοντες που περιέχουν νερό ή ατμό υψηλής θερμοκρασίας. Οι περιοχές αυτές ονομάζονται γεωθερμικά πεδία, και εκεί η εκμετάλλευση της γεωθερμικής ενέργειας είναι εξαιρετικά συμφέρουσα.
Τέτοιες περιοχές στη χώρα μας είναι τα ηφαιστειακά νησιά του Αιγαίου (Μήλος, Νίσυρος, Σαντορίνη, Λέσβος, Σαμοθράκη, κ.ά.), πολλές περιοχές στη Μακεδονία και τη Θράκη (Νιγρίτα, Σιδηρόκαστρο, Νέο Εράσμιο, Νέα Κεσσάνη, Τυχερό Έβρου κ.α), καθώς και στη γειτονιά κάθε μιας από τις 56 θερμές πηγές που υπάρχουν στη χώρα μας.
Στο βιντεάκι που ακολουθεί μπορούμε να δούμε το πάρκο Yellowstone, το παλαιότερο εθνικό πάρκο των ΗΠΑ και ένα από τα θαύματα της φύσης.
Στο κέντρο του βρίσκεται ένα ηφαιστειακό οροπέδιο ύψους περίπου 2,500μ. Το μεγάλο του χαρακτηριστικό -και ταυτόχρονα η ατραξιόν για τους επισκέπτες- είναι η γεωθερμική δραστηριότητα που περικλείει, καθώς στα εδάφη του βρίσκονται πάνω από 10,000 θερμές πηγές και γκέιζερς (πίδακες θερμού νερού και αέρα). Ο Γερό-Πιστός είναι το πιο γνωστό geyzer και πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται κάθε 90 λεπτά για να δει την έκρηξή του.
Στο παραπάνω βιντεάκι μπορείτε να δείτε την αυλή του αστεροσκοπείου του Greenwich, απ'όπου περνάει ο πρώτος μεσημβρινός της Γης.
Το Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρήνουιτς, (ορθή προφορά "Γκρήνιτς"), ήταν ένα από τα ιστορικότερα αστεροσκοπεία του κόσμου και το αρχαιότερο αγγλικό. Ιδρύθηκε το 1675 από τον βασιλιά της Αγγλίας Κάρολο Β΄, λίγα χιλιόμετρα έξω από το κέντρο του Λονδίνου, του οποίου ο θεμέλιος λίθος τέθηκε στις 10 Αυγούστουεκείνου του έτους. Ταυτόχρονα ο βασιλιάς θεσμοθέτησε τον επίζηλο τίτλο - θέση του Βασιλικού Αστρονόμου (Astronomer Royal), διευθυντού του αστεροσκοπείου όπου πρώτος που ανέλαβε ήταν ο Τζον Φλάμστηντ), σε αναγνώριση των μέχρι τότε προσπαθειών του, με κύριο έργο τη διεύθυνση του νέου αστεροσκοπείου και με το να «ασχοληθεί με την προσεκτικότερη φροντίδα και επιμέλεια στην ανόρθωση των πινάκων των ουράνιων κινήσεων και των θέσεων των απλανών (αστέρων), ούτως ώστε να ευρίσκεται το κάθε φορά ζητούμενο γεωγραφικό μήκος των τόπων, τελειοποιώντας έτσι τη τέχνη της ναυσιπλοΐας».
Το Αστεροσκοπείο του Γκρήνουιτς κτίσθηκε πάνω σε ένα λόφο στη ομώνυμη συνοικία Γκρήνουιτς (Greenwich) του Λονδίνου, πάνω από τον ποταμό Τάμεσι από την οποία πήρε και το όνομά του. Σήμερα πλέον το «Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρήνουιτς» δεν υφίσταται ως επιστημονικός οργανισμός ή ίδρυμα, αφού διαλύθηκε το 1998 μετά τη μεταφορά των αστρονομικών οργάνων και του επιστημονικού προσωπικού στο Αστεροσκοπείο του Σάσεξ. Στο νέο αυτό αστεροσκοπείο εγκαταστάθηκε και το περίφημο τηλεσκόπιο "Ισαάκ Νεύτων" του οποίου η διάμετρος του κατόπτρου του είναι 2,5 μέτρα.
Ο «Μεσημβρινός του Γκρήνουιτς»
Επί αιώνες οι Βρετανοί αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το Βασιλικό Αστεροσκοπείο ως βάση για μετρήσεις: 4 ξεχωριστοί μεσημβρινοί έχουν χαραχθεί μέσα από το κτήριο. Η βάση του γεωγραφικού μήκους, ο «Πρώτος Μεσημβρινός», γνωστός από εδώ και ως «Μεσημβρινός του Γκρήνουιτς», ορίσθηκε το 1851 και υιοθετήθηκε σε ένα διεθνές συνέδριο το 1884: Περνά από τον μεσημβρινό κύκλο του Αίρυ στo Αστεροσκοπείο. Επί πολλές δεκαετίες σημειωνόταν με μια μπρούτζινη λωρίδα στην αυλή, που τώρα αναβαθμίσθηκε σε μια λωρίδα από ανοξείδωτο χάλυβα. Από τις 16 Δεκεμβρίου 1999, ο μεσημβρινός επιδεικνύεται με μία ισχυρή πράσινη ακτίνα λέιζερ, που εκπέμπεται από το Αστεροσκοπείο προς τα βόρεια, στον νυκτερινό ουρανό του Λονδίνου.
Αυτός ο παλαιός αστρονομικός Πρώτος Μεσημβρινός έχει αντικατασταθεί από έναν πλέον σύγχρονο: Την εποχή που το Γκρήνουιτς ήταν ένα ενεργό αστεροσκοπείο, οι γεωγραφικές συντεταγμένες αναφέρονταν σε ένα τοπικό σφαιροειδές, το datum, του οποίου η επιφάνεια οριζόταν με βάση την τοπική μέση στάθμη της θάλασσας. Αρκετά τέτοια γεωειδή χρησιμοποιούνταν σε όλο τον κόσμο, και το καθένα βασιζόταν σε διαφορετικό σφαιροειδές, καθώς η μέση στάθμη της θάλασσας αποκλίνει μέχρι και 100 μέτρα. Τα σύγχρονα γεωδαιτικά συστήματα αναφοράς, όπως το Παγκόσμιο Γεωδαιτικό Σύστημα και το Διεθνές Γήινο Πλαίσιο Αναφοράς, χρησιμοποιούν ένα ενιαίο γεωκεντρικό σφαιροειδές. Η μετάβαση από τα πολλά στο ένα παγκόσμιο σφαιροειδές, προκάλεσε τη μετατόπιση όλων των γεωγραφικών συντεταγμένων κατά πολλά μέτρα, σε μερικές περιπτώσεις πάνω από 400. Ο Πρώτος Μεσημβρινός αυτών των σύγχρονων συστημάτων απέχει περί τα 100 μέτρα ανατολικά από τον αστρονομικό μεσημβρινό του Γκρήνουιτς που αναπαριστά η μεταλλική λωρίδα, η οποία αντιστοιχεί σήμερα σε γεωγραφικό μήκος 5,4΄΄ (δευτερόλεπτα της μοίρας) Δυτικό.
Κάνοντας κλικ ΕΔΩ θα δοκιμάσετε τις γνώσεις στους πολλαπλασιασμούς και τις διαιρέσεις με το 10, 100, 1000... Απλά σύρετε με το ποντίκι τις σωστές απαντήσεις από την αριστερή στήλη στις αντίστοιχες πράξεις δεξια... Καλή επιτυχία!
Και ΕΔΩ ένα δεύτερο μικρό τεστάκι... Απλά συμπληρώστε τις απαντήσεις στα κουτάκια...
Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο πρωτοξεκίνησε στη Γαλλία το 1998 και καθιερώθηκε σε πανευρωπαϊκή κλίμακα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2000. Στον εορτασμό συμμετέχουν 1500 πόλεις της Ευρώπης και 4 του Καναδά. Κάθε χρόνο, στις 22 Σπτεμβρίουοι αρχές πολλών πόλεων κλείνουν το κέντρο τους για τα αυτοκίνητα και ενθαρρύνουν τους πολίτες τους να χρησιμοποιήσουν για τις μετακινήσεις τους τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ποδήλατα, αλλά και τα πόδια τους. Στη χώρα μας, από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 1.500.000 νέα αυτοκίνητα, επιβαρύνοντας κατά 80% την ατμοσφαιρική ρύπανση, ειδικά τους θερμούς μήνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Greenpeace, την πρωτιά σε υψηλά επίπεδα μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα κρατά η Θεσσαλονίκη, δεύτερη είναι η Αθήνα και ακολουθούν Λάρισα και Πάτρα. Σχετικές μελέτες του τμήματος Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών έδειξαν ότι αν τα μέσα επίπεδα των μικροσωματιδίων στην Αθήνα ήταν κάτω από 20 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, αντί των 52,12 που είναι τώρα, θα είχαμε 5.066 λιγότερους θανάτους κάθε χρόνο. Επιπλέον, μια τέτοια μείωση θα αύξανε το προσδόκιμο ζωής σχεδόν κατά ένα χρόνο για κάθε κάτοικο της Αθήνας.
Ένα ρακένδυτο μικρό αγόρι κάνει φίλο του ένα παραμελημένο δέντρο σ' ένα απόμερο δρόμο μιας μεγαλούπολης. Μια μέρα παραμονές Χριστουγέννων το δέντρο έχοντας δει τα όμορφα Χριστουγεννιάτικα δέντρα στα παράθυρα των γύρω σπιτιών ζητά απ' το μικρό του φίλο να το στολίσει και αυτό έτσι. Όμως ο μικρός δεν έχει στολίδια ή χρήματα να τα αγοράσει, δεν έχει απολύτως τίποτα. Πως μπορεί να κάνει το καχεκτικό δέντρο να δείχνει όμορφο στο βρώμικο και απόμερο πεζοδρόμιο; Κι όμως αυτή είναι μια νύχτα διαφορετική που εκπληρώνονται όνειρα, μια νύχτα μαγική. Η ταινία «ένα δέντρο, μια φορά» είναι το δεύτερο δείγμα δουλειάς που προέκυψε από μια μακρόχρονη προσπάθεια, πολλών ανθρώπων, με στόχο να στηθούν γερές βάσεις για την δημιουργία ταινιών υψηλής ποιότητας με τελικούς αποδέκτες τα παιδιά έχοντας πάντοτε σαν αφετηρία καλή παιδική λογοτεχνία. Διαλέξαμε την συγκεκριμένη ιστορία επειδή θέτει, με ένα ιδιαίτερα ευφυή και ευαίσθητο τρόπο, ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον αλλά και τον άνθρωπο (ιδιαίτερα το παιδί) μέσα σ' αυτό, σαν μια ολότητα που αξίζει την προσοχή μας και την αγάπη μας. Θυμίζοντας μας, με τρόπο που συγκινεί και προβληματίζει, πως και τα δυο όταν περνούν στο περιθώριο της προσοχής μας περιθωριοποιούνται και απ' τη ζωή γενικότερα. Κάνοντας ταυτόχρονα όμως φτωχότερες και τις ψυχές μας και τις κοινωνίες μας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους πίστεψαν και δούλεψαν σκληρά γι' αυτή την προσπάθεια.
